„Czym się państwo zajmujecie?” – to paradoksalnie dość kłopotliwe dla nas pytanie. Jeśli odpowiemy, że profilaktyką, to wymaga to dopowiedzenia, że w obszarze uzależnień i czynników ryzyka, ale i tak nie jest to precyzyjna odpowiedź. Jeśli powiemy, że pracujemy w obszarze edukacji, wychowania i profilaktyki, to najczęściej słyszymy pytanie „ale co dokładnie robicie?”. Żeby to doprecyzować ukuliśmy własne, nieformalne określenie na to, co robimy! 😉
Trzonem naszej działalności są programy profilaktyczne realizowane w szkołach, a w ramach nich troska o zdrowie psychiczne, emocjonalne i wieloaspektowy, równomierny rozwój dzieci oraz młodzieży. W naszej pracy kluczowe jest działanie oparte na dobrej komunikacji, motywacji oraz interakcji połączonej z doświadczeniem. Wykorzystując sprawdzone i naukowo potwierdzone strategie profilaktyczne oraz aktualne wyniki badań naukowych odwołujemy się do zasobów, pozytywnego potencjału młodych ludzi oraz środowiskowych źródeł wsparcia.
Model Profilaktyki Zintegrowanej
Wszystkie powyższe elementy odnaleźliśmy w tytułowym modelu zintegrowanym, który opiera się na czterech głównych fundamentach:
- Buduje na zasobach oraz pozytywnym potencjale młodzieży oraz środowiska społecznego
- Podkreśla znaczenie czynników chroniących, zwłaszcza tych, które mają szeroki i uniwersalny zakres oddziaływania.
- Dostrzega problemy w szerokim kontekście powiązań, przyczyn oraz uwarunkowań.
- Poszukuje rozwiązań, które przyniosą maksymalne efekty przy optymalnych kosztach.
Holistyczne, zintegrowane ujęcie problemów i ich rozwiązań bardzo do nas przemawia, a jednocześnie ma mocne potwierdzenie w badaniach naukowych. Odniesienie się do wielu aspektów złożonej rzeczywistości życia, np. poprzez dodatkowe skupienie naszej uwagi na rodzicach, opiekunach, wychowawcach i nauczycielach, stanowiących najważniejsze środowisko rozwoju młodych ludzi wydaje się zupełnie naturalne i logiczne. Podobnie jak idea ochrony dzieci i młodzieży poprzez wzmocnienie tego, co już dziś mają w sobie dobrego.
Nie oznacza to jednak, że jest to droga łatwa i wygodna, wręcz przeciwnie – wymaga od nas profesjonalizmu na wielu poziomach, dużej uważności i stałego rozwijania zasobów trenerskich. Siłą rzeczy kieruje nas też w szersze obszary zaangażowania społecznego, niż wyłącznie prowadzenie programów dla dzieci i młodzieży.
Coraz intensywniej podejmujemy inicjatywy wśród dorosłych jak np. poprzez konferencje, szkolenia czy tworzenie sieci wsparcia dla nauczycieli i wychowawców szkolnych. Obserwujemy wydarzenia społeczne, trendy demograficzne i zmiany w prawie. Rozwój technologii zmusza nas do śledzenia nowinek, bycia osadzonymi w zrozumiałych dla młodych ludzi odniesieniach popkulturowych, a nasz przekaz musi być atrakcyjny i czytelny. O tym, jak trudno jest konkurować z błyskawicznymi treściami rolek, shortów i tiktokowego scrollowania, wiedzą świetnie ci, którzy próbują skupić uwagę młodych ludzi na dłużej niż kilka minut.
Twórcą modelu zintegrowanego jest dr. Szymon Grzelak, a instytucjonalnie opiekuje się modelem i rozwija oparte na nim rozwiązania Instytut Profilaktyki Zintegrowanej.
Przeczytaj najnowsze raporty i najważniejsze publikacje Instytutu.
Zintegrowana współpraca
Tak szerokie ujęcie problematyki w obszarze profilaktyki wymaga współpracy wielu osób i podmiotów. Jesteśmy przekonani, że razem możemy więcej i że dobro oraz zasoby mnożą się zamiast dzielić, kiedy rozkłada się pracę na większe grono.
Partnerzy instytucjonalni, realizatorzy i trenerzy Instytutu działają w całej Polsce, a wśród nich również my – fundacja YAQ. W naszym środowisku wspieramy wszystkie rozwiązania prowadzące do wzmocnienia współpracy, standaryzacji działań i zabezpieczenia potrzeb trenerów, którzy pozostają dyspozycyjni przez cały rok, często nie podejmując innych prac zawodowych, a jednocześnie ze świadomością, że praca profilaktyka jest „sezonowa”. To duże wyzwanie, by zabezpieczyć byt, gdy w toku roku puste są miesiące wakacyjne lub początek roku (krystalizowanie się budżetów itd.), a z drugiej strony w końcówce kalendarza pracujemy na ogromnej intensywności. Jednocześnie trenerzy stale rozwijają swoje kompetencje, pozostają czujni na błyskawicznie zachodzące wśród młodzieży zmiany kulturowe, językowe, dostosowując niuanse narracji w programach. Dbamy o naszych współpracowników organizując regularnie co najmniej dwie superwizje w ciągu semestru szkolnego i maksymalnie ułatwiając pracę poprzez bardzo profesjonalny kontakt (z poziomu naszego biura) ze szkołami poprzedzający samą realizację programu.
Na współpracę patrzymy w sposób zintegrowany także w kontekście innych, zaprzyjaźnionych instytucji profilaktycznych. Uruchamiamy wspólne inicjatywy z animatorami innych, pokrewnych nam modeli profilaktycznych jak np. z Fundacją Wspomagającą Wychowanie „ARCHEZJA”, posiadającą akredytację Instytutu Victora Frankla z Wiednia i od lat rozwijającą idee w obszarze pedagogiki sensu i logowychowania. Dostrzegamy, jak ważne jest wsparcie dzieci i młodzieży w czasie kryzysu tzw. pustki egzystencjalnej, które to zjawisko nasiliły wyzwania społeczne czy niedawna pandemia.
Budujemy na relacjach z konkretnymi osobami, które poznajemy na drodze naszych spotkań szkolnych, organizowanych konferencji czy innych wydarzeń. Jesteśmy dumni ze współpracy z wspaniałymi praktykami w swoim fachu, jak np. p. Agnieszka Jagieło – pedagog i laureatka nagrody Złote Ogniwo (Profilaktyk Roku 2024), czy p. Izabela Palka – psycholog i psychoterapeutka organizująca grupy wsparcia w swoim środowisku nauczycielskim. Czerpiemy od siebie wzajemnie.
Integrowanie środowiska jest szczególnie istotne na poziomie współpracy w trójkącie samorząd – szkoły – partnerzy instytucjonalni. Praktycznym wyzwaniem jest rozbieżność roku budżetowego w stosunku do roku szkolnego, dlatego tak ważne jest przemyślane planowanie i rozmowa o aktualnych i przyszłych potrzebach wszystkich stron współpracy. Propagujemy tzw. strategię 7 dźwigni skutecznej profilaktyki, która daje owoce w skali wieloletniej i pozwala przełamywać utrwalone czasem przez lata negatywne zjawiska w komunikacji i oczekiwaniach, a jednocześnie zwiększa efektywność działań w sposób ekonomiczny.
Wśród naszych planów jest też nawiązanie współpracy na poziomie uczelni wyższych zarówno w kontekście współpracy badawczej jak i realizacji działań w oparciu o kadry uniwersyteckie. Zachęcamy do kontaktu z nami!
Systemy zintegrowane
Od ok. 20 lat w Polsce rozwijane są zintegrowane systemy informatyczne, które wspierają zarządzanie i procesy w firmach. Nie postrzegamy siebie w kategorii korporacji czy firmy, ale z pewnością chcemy być profesjonalną organizacją i dostrzegamy jak ważne jest mądre działanie wsparte przez narzędzia informatyczne i strukturę organizacyjną. W tak złożonej rzeczywistości, którą opisaliśmy w poprzednich rozdziałach, wręcz nie można sobie pozwolić na stratę czasu czy zastanawianie się przy czynnościach powtarzalnych i rutynowych. Wszystko po to, żeby lepiej skupić się na konkretnym spotkaniu z drugim człowiekiem.
Dlatego wdrożyliśmy system organizacyjny z dobrze poukładaną mechaniką procesów (planowanie działań współpracy, organizacja z kontaktem w szkołach, aż po realizację konkretnych działań) i wsparty narzędziami informatycznymi. Jasno określone kompetencje i czynności bardzo pomagają naszemu zespołowi zachować prawidłową ciągłość w zadaniach i uszczelniają procesy w toku komunikacji i organizacji współpracy np. ze szkołami. Mówiąc krótko – każdy wie, co do niego należy i do kogo się zwrócić w innych sprawach.
Rzeczywiście bardzo zależy nam na jakości i doceniamy opinie osób, które zauważają naszą sprawność, reaktywność i profesjonalizm. Na tym polu nie tylko chcemy się sami rozwijać, ale i proponujemy nasze rozwiązania innym ogniwom środowiska współpracy profilaktycznej animując swego rodzaju centrum usług wspólnych, podpowiadając standaryzacyjne rozwiązania i przyśpieszając działania bez utraty ich jakości.
Potrójnie zintegrowani
Model Profilaktyki Zintegrowanej, w którym jesteśmy zakorzenieni mówi w uproszczeniu o wzajemnych powiązaniach różnych czynników chroniących w przeciwdziałaniu wielu zjawiskom ryzykownym. Idea integracji jest nam bliska jeszcze na innych poziomach współpracy – w zakresie integrowania środowiska i wielu jego ogniw, a także na polu zarządzania i usprawnień wykorzystujących narzędzia i systemy informatyczne. Czy jednak da się tak szeroko odpowiedzieć na pytanie „czym się Państwo zajmujecie?”? Może prościej jest powiedzieć, że jesteśmy profiYAQtykami.
🙂