Wskazówki zostały opracowane przez Instytut Profilaktyki Zintegrowanej.
Materiał powstał w ramach projektu finansowanego przez Samorząd Województwa Opolskiego.
Wszystkie uczucia są potrzebne, choć nie wszystkie są przyjemne, a niektóre są dla nas trudne. Często ich nie lubimy.
Radość, spokój, zakochanie, fascynacja to emocje, które należą do tych, które zwykle lubimy i są dla nas przyjemne.
Strach, złość, smutek to uczucia, których zwykle nie chcielibyśmy przeżywać, ale każde z nich mówi nam coś ważnego.
Smutek, tęsknota i osamotnienie pokazują nam, co jest w życiu ważne. To może być np. tęsknota za bliskimi nam ludźmi, przyjaciółmi czy miejscami.
Złość informuje nas, że coś jest nie tak w świecie, który nas otacza, albo wewnątrz nas. Często złość dane jam energię i siłę do działania, żeby coś z tym zrobić.
Dobrze, zatem jak np. pokierować złością, żeby stała się naszym sprzymierzeńcem?…
Gdy pojawiają się silne i trudne emocje, przydatne może być odłożenie w czasie naszych reakcji.
Odczekanie, żeby np. silne wzburzenie spowodowane złością trochę w nas opadło. Pomocne może być odliczenie do trzech, czy dziesięciu, wzięcie głębokiego oddechu, albo zmiana otoczenia (np. wyjście z domu). Niektórym może pomóc posiedzenie samej/samemu w pokoju, żeby nabrać dystansu i ochłonąć.
Jak rozmawiać kiedy towarzyszą nam trudne emocje?
W przypadku złości bardzo dobrze sprawdza się tzw. komunikat „ja”.
Powiedz, co czujesz z własnej perspektywy, bez oceniania i obrażania drugiej osoby. Opisz rozmówcy jak ta sytuacja na Ciebie wpłynęła i jakie uczucia Ci towarzyszyły. Np:
Jeżeli już emocje wymknęły się spod kontroli, to warto po prostu za to przeprosić.
Czy znasz tzw. efekt śnieżnej kuli?
Polega on na tym, że jeśli pozwolimy na to, że jakiś mały problem zbytnio urośnie, to możemy mieć trudność, żeby go potem udźwignąć i rozwiązać.
Jeśli na przykład ktoś zje cukierka, żeby sobie poprawić nastrój, to nie jest to problem. Jest to wręcz coś pozytywnego, ale …
… jeśli po tygodniu okaże się, że zjedliśmy kilka kilogramów słodyczy i nie mamy ochoty tego przerwać, to na dłuższą metę może to powodować dla nas problemy zdrowotne.
Słodycze, granie w gry, media społecznościowe – mogą być dobre, ale warto zadbać o to, żeby dobre rzeczy nie stały się naszymi przeciwnikami.
Scrollujemy po telefonie już 3 godziny. Twoje ciało zaczyna wysyłać sygnały – potrzebuję ruchu, weź mnie na spacer.
Bądź uważna(-ny) na sygnały które wysyłają Twoje ciało lub uczucia, albo ludzie z Twojego otoczenia.
Nie ma ludzi idealnych.
Nie zawsze udaje nam się zrealizować wszystko, co sobie zaplanowaliśmy. Czasami mamy gorszy dzień lub wszystkiego jest po prostu za dużo i mamy dość.
Warto w takim dniu, po prostu sobie odpuścić. Masz do tego prawo!
Ale skoro Ty masz prawo do gorszego dnia, to może też go mieć Twój brat, siostra, kolega, mama czy nauczyciel.
Im też warto odpuścić.
Nieraz odczuwamy, że wsparcie, które otrzymujemy jest niewystarczające.
Warto wtedy szukać dodatkowego wsparcia wśród osób najbliższych, zaufanych, rodziców, przyjaciół, nauczycieli czy psychologów.
Bywa tak, że ktoś z całkiem innej perspektywy spojrzy na dany problem i może pomóc Ci znaleźć rozwiązanie!
Sama obecność drugiej osoby jest już wsparciem. Rozmowa z życzliwą osobą może naprawdę dużo zmienić.
Źródłem wsparcia mogą też być dla nas dobre, pozytywne i wartościowe treści, które można znaleźć w książkach, Internecie, mediach i wypowiedziach – choć tak jak przy doborze zaufanych osób, również i tutaj zachowaj czujność przy doborze źródeł treści.
Wsparciem, może być też dla osób wierzących Bóg, wiara i religia.
Kiedy patrzymy daleko – ku naszym marzeniom i planom – to może to być dla nas bardzo pomocne! Zwłaszcza wtedy, kiedy jest trudno.
Daje nam to siłę do stawiania kolejnych kroków.
To jest jak odliczanie kolejnych dni w tygodniu nauki do weekendu, oczekiwanie na przerwę świąteczną, albo wakacje. Czekamy na coś dobrego, co się wydarzy! I to nam pomaga poradzić sobie ze zmęczeniem i trudnościami szkoły.
Mogą to być różne marzenia – duże i małe, ale każde są ważne i warto sobie dawać do nich prawo!
Nie bój się marzyć i te marzenia realizować. Niektóre z nich mogą się spełnić już niedługo…
To taka zasada, która bardzo sprawdza się w życiu i pomaga iść do przodu zwłaszcza, kiedy jest trudno.
Spróbuj koncentrować się na tym, co dobre.
Może się wydawać, że nic dobrego się nie dzieje. Czasem mamy skłonność bardziej do szukania dziury w całym, niż dobrych rzeczy lub zdarzeń. Tymczasem, jeśli zadamy sobie wysiłek uważnego rozejrzenia się dookoła, istnieje duża szansa znalezienia czegoś wartościowego.
Zacznij od poszukiwań w małych rzeczach, np. tego, co dobre w danym dniu, albo w drugim napotkanym człowieku.
Warto skupić się na tym, co się ma i wykorzystać to jako potencjał!
Masz swoje zainteresowania lub pasje. Rozwijaj je nawet, jeśli myślisz, że inni są w tym od Ciebie o wiele lepsi lub nie jesteś dzisiaj na 100% zadowolony z efektów.
Wystarczy już samo to, że lubisz to, co robisz! Nikt na początku nie jest mistrzem.
Może kiedyś rozwinie się to w coś, co będziesz robić w życiu, ale już dzisiaj zainteresowania pomogą Ci nabierać sił do radzenia sobie z trudnościami, jakie niesie codzienność.
Nawet jedno zainteresowanie to już dużo. Rozwijaj je.
Nieraz wystarczy uśmiech, życzliwe słowo, krótka wiadomość „Jak się czujesz, chcesz pogadać?”
Możemy być wsparciem dla innych przez wyjście naprzeciw potrzebom drugiego człowieka.
To nie musi być zawsze jakaś wielka pomoc. Często dobro, którym się dzielimy, wraca do nas!
Pomagając innym, często odkrywamy, że łatwiej radzić sobie z własnymi problemami czy zmartwieniami.
Takim sposobem może być np. zaangażowanie w wolontariat, akcje szkolne, czy zwykła koleżeńska uważność na smutny nastrój kolegi lub koleżanki, albo ich nieobecność w szkole.
Trudności i problemy będą pojawiać się zawsze.
To część naszego życia. Oczekiwanie, że będzie tylko łatwo jest nierealistyczne.
Z drugiej strony to właśnie pokonywanie trudności nas rozwija. Bez przeszkód nie moglibyśmy się stawać silniejsi. Utknęlibyśmy w miejscu.
Spróbuj wykorzystać jakąś niełatwą sytuacje jako szansę – zmierzyć się z nią. Potem zobacz, czy zaszła w Tobie jakaś zmiana.